wymiary: 85x100
oznaczenie autorskie: Sygn. i dat. p.g.: Joniak 65; na odwrocie autorski napis: Juliusz Joniak (...) Pejzaż włoski III
opis: Do pokolenia powojennych kolorystów związanych z krakowskim środowiskiem artystycznym należy Juliusz Joniak. Pod względem formalnym jego sztuka, wyrosła z najlepszej tradycji malarstwa pikturalnego, oscyluje pomiędzy postipresjonizmem i ekspresjonizmem. Joniak poszukując odpowiedniego wyrazu dla postrzeganej rzeczywistości eksperymentował zarówno z formą, nadając jej coraz bardziej ekspresyjny i aluzyjny charakter, jak i z fakturą obrazu, tworząc prace w duchu malarstwa materii. Pod względem tematycznym artysta obraca się w zakresie „kanonu postcezanowskiego”, skupiając się na martwej naturze, pejzażu i – rzadziej – portrecie.
Obrazy pozbawione są anegdoty i koncentrują się na malarskim opisie rzeczywistości. Joniak buduje je głównie za pomocą wysmakowanej gry barwnej. W pejzażach – najczęściej stanowiących wspomnienia z wypraw po krajach południowej Europy – koncentruje się na odtworzeniu charakterystycznej dla tych regionów esencji kolorystycznej. Przesycone są więc mocnym światłem, czystymi, choć trochę przytłumionymi i rozbielonymi kolorami. Barwy odgrywają równie ważną rolę w martwych naturach, które były od zawsze ulubionym polem doświadczeń malarskich Joniaka. Artysta buduje je, podobnie jak włoskie krajobrazy, z wyrafinowanych zestawień kolorów. I mimo że stale powtarza pewien zestaw obiektów – dzbana z szafirowego szkła, starej flaszki, wysokiego dzbanka z białej porcelany, siatki zawierającej zeschłe owoce, draperii – to, jak zauważa Maria Rzepińska: „różnorodność i wynalazczość jego rozstrzygnięć – kompozycyjnych, kolorystycznych, fakturowych sprawia, że każde płótno staje się całkiem odmiennym zjawiskiem”.
Urszula Kozakowska-Zaucha
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1
klucz: Koloryzm >>>