Tadeusz Brzozowski (1918-1987)
Mantelzak, 1969
Zakup od autora, 1971
imnk
miniaturka

technika / materiał: olej, płótno

wymiary: 231x134

oznaczenie autorskie: Nie sygn., na odwrocie napis: 1969 t. brzozowski

opis: Ważnym elementem kompozycji Tadeusza Brzozowskiego są ich tytuły, z pozoru niezrozumiałe i nieprzetłumaczalne, brzmiące zabawnie i dziwacznie, wywołujące jakieś odległe skojarzenia i nawiązujące zazwyczaj do archaicznych słów zasłyszanych u starszego pokolenia. W ten sposób powstał jedyny w swoim rodzaju „wokabularz słów arcyrzadkich (…) poznajdowanych w przeróżnych językowych zakamarkach, szufladach, kufrach, lamusach, na pawlaczach i strychach polszczyzny”. Stały się one poetyckim i wieloznacznym komentarzem do dramatycznych w wyrazie obrazów, a równocześnie pozbawiały je zbędnego patosu. Stały się one, jak zauważa w katalogu monograficznej wystawy Brzozowskiego z 1997 roku Aleksander Wojciechowski, wyrafinowanymi poematami pełnymi nieoczekiwanych skojarzeń. Mentelzak to spolszczona forma wyrazu z języka niemieckiego, oznaczająca tłumok podróżny, tobołek, sakwę skórzaną, ale również płaszcz. Taki porzucony mantelzak przypomina widoczna w dolnej części kompozycji forma, opleciona charakterystycznymi dla stylistyki Brzozowskiego niezwykłymi, organicznymi kształtami. Całość nabiera ekspresyjnego, może nawet dramatycznego wyrazu, podkreślonego przez asymetrię kompozycji i skontrastowanie intensywnego żółcienia z czernią. Zwraca również uwagę finezja w doborze barw i dopracowaniu powierzchni obrazu. Widoczne w obrazie organiczne formy, charakterystyczne dla dojrzałej twórczości artysty, zbliżają jego malarstwo do abstrakcji aluzyjnej bądź anonimowej figuracji, choć on sam określał ten etap twórczości jako „babranie się w chaosie”. 


Urszula Kozakowska-Zaucha



ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XX wieku,
Gmach Główny, al. 3 Maja 1


klucz: Grupa Krakowska >>>

© 2010 Muzeum Narodowe w Krakowie
design & concept: creator.pl
>