technika / materiał: olej, płótno
wymiary: 100 × 200 cm
opis: Józef Brandt był niedoścignionym mistrzem w przedstawianiu scen rodzajowych, do których tematów dostarczało mu życie codzienne obserwowane między innymi na Kresach wschodnich Rzeczypospolitej. Było ono dla niego przede wszystkim pretekstem do tworzenia obrazów będących istotnymi wyzwaniami artystycznymi. Artysta wykorzystywał w nich swoją umiejętność aranżowania wielopostaciowych, skomplikowanych scen, rozmach kompozycyjny, zamiłowanie do przedstawień pełnych napięcia i dynamicznego ruchu, a także dekoracyjność, barwność oraz znajomość realiów kresowych wsi. Znakomitym przykładem obrazów tego typu jest Spotkanie na moście, w którym dwa wozy konne usiłują się minąć na wąskiej, błotnistej grobli. Czterokonny zaprzęg typu bałaguła, powożony przez butnego szlachcica i towarzyszących mu wesołych kompanów, zepchnął z drogi podążający w przeciwną stronę skromny wózek wiejskiego smolarza. Kompozycja jest utrzymana we wczesnowiosennej chłodnej, szaro-zielono-niebieskiej tonacji barwnej, która pojawiła się w twórczości Józefa Brandta po roku 1880 pod wpływem zetknięcia się malarza z francuskim impresjonizmem. Wtedy też, jak twierdził opiniotwórczy krytyk i znawca sztuki Wacław Husarski, „zamiast sosu brunatnego zjawił się sos szary, niekoniecznie właściwszy, jako przyprawa po dawnemu ścisłego, z monachijska holenderskiego rysunku”. Zaś Stanisław Witkiewicz – malarz i teoretyk realizmu, który doceniał wartości malarskie obrazów Brandta – zauważał, że „to co stanowi istotną własność Brandta, jest to rzeczywiste poczucie harmonii koloru i pojmowanie, na czym polega efekt malowniczości”. Spotkanie na moście jest również znakomitym przykładem nie tylko zamiłowania artysty do ukazywania scen pełnych ruchu, ale przede wszystkim jego udanych prób wywołania efektów niemal akustycznych, wzmagających zarówno dynamikę kompozycji, jak i jej realizm.
Urszula Kozakowska-Zaucha
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach,
Sukiennice, Rynek Główny 1/3
klucz: Realizm, polski impresjonizm, początki symbolizmu >>>
wymiary: 100 × 200 cm
opis: Józef Brandt był niedoścignionym mistrzem w przedstawianiu scen rodzajowych, do których tematów dostarczało mu życie codzienne obserwowane między innymi na Kresach wschodnich Rzeczypospolitej. Było ono dla niego przede wszystkim pretekstem do tworzenia obrazów będących istotnymi wyzwaniami artystycznymi. Artysta wykorzystywał w nich swoją umiejętność aranżowania wielopostaciowych, skomplikowanych scen, rozmach kompozycyjny, zamiłowanie do przedstawień pełnych napięcia i dynamicznego ruchu, a także dekoracyjność, barwność oraz znajomość realiów kresowych wsi. Znakomitym przykładem obrazów tego typu jest Spotkanie na moście, w którym dwa wozy konne usiłują się minąć na wąskiej, błotnistej grobli. Czterokonny zaprzęg typu bałaguła, powożony przez butnego szlachcica i towarzyszących mu wesołych kompanów, zepchnął z drogi podążający w przeciwną stronę skromny wózek wiejskiego smolarza. Kompozycja jest utrzymana we wczesnowiosennej chłodnej, szaro-zielono-niebieskiej tonacji barwnej, która pojawiła się w twórczości Józefa Brandta po roku 1880 pod wpływem zetknięcia się malarza z francuskim impresjonizmem. Wtedy też, jak twierdził opiniotwórczy krytyk i znawca sztuki Wacław Husarski, „zamiast sosu brunatnego zjawił się sos szary, niekoniecznie właściwszy, jako przyprawa po dawnemu ścisłego, z monachijska holenderskiego rysunku”. Zaś Stanisław Witkiewicz – malarz i teoretyk realizmu, który doceniał wartości malarskie obrazów Brandta – zauważał, że „to co stanowi istotną własność Brandta, jest to rzeczywiste poczucie harmonii koloru i pojmowanie, na czym polega efekt malowniczości”. Spotkanie na moście jest również znakomitym przykładem nie tylko zamiłowania artysty do ukazywania scen pełnych ruchu, ale przede wszystkim jego udanych prób wywołania efektów niemal akustycznych, wzmagających zarówno dynamikę kompozycji, jak i jej realizm.
Urszula Kozakowska-Zaucha
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach,
Sukiennice, Rynek Główny 1/3
klucz: Realizm, polski impresjonizm, początki symbolizmu >>>