technika / materiał: brąz
wymiary: 205 × 63 × 60 cm
opis: Sclavus saltans (z łac. ‘tańczący niewolnik’) to wykonana z brązu, pełnopostaciowa rzeźba przedstawiająca naturalnej wielkości młodego niewolnika w tanecznej pozie, który podtrzymuje uniesioną ku górze lirę. Nogi układają mu się w tanecznym kroku, przy nich leży maska. Weloński, sprawnie realizując akademicką modę – „ubierając” temat swojej rzeźby w antyczny kostium – w wymowny sposób oddał ducha narodowego tamtych czasów. Niewolnik winien wypełniać rozkazy pana i władcy, być mu posłusznym, a gdy trzeba – dostarczać rozrywki. Ma swoim tańcem zabawić, sprawić przyjemność, w tym wypadku – samemu sobie do tego przygrywając. Wydaje się, że założeniem autora było dramatyczne skojarzenie skoczności tańca z przymusem, pod jakim niewolnik go wykonuje. Mamy zatem do czynienia z nośnikiem emocji i dramatu uczuć wszelkiego rodzaju, a rzeźbiarz wykorzystuje motyw tańca, aby pokazać idealizowane ludzkie ciało o doskonałych proporcjach, wymodelowane zgodnie z akademickim wzorami, w tanecznym wychyleniu. Tańczący niewolnik jawi się jako alegoria zniewolonego narodu polskiego, który żyje pod dyktando swoich zaborców, można by rzec, iż w myśl powiedzenia: „tańczy jak mu zagrają”. Tak jak egzystencja narodu polskiego pod zaborami była okresem determinacji do podtrzymywania ducha narodowego, walki z zaborcami – najpierw w powstaniach, zaś po ich upadku, do „walki” na polu oświaty – tak literatura pozytywistyczna i sztuka tego okresu obfitowały w odniesienia do polskiej dumy narodowej. Nie brakowało również treści upominających Polaków za stopniowe zatracanie narodowej jedności i poczucia własnej godności czy wręcz zachowań wiernopoddańczych w stosunku do zaborców.
Anna Budzałek
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach,
Sukiennice, Rynek Główny 1/3
klucz: Wokół akademii >>>
wymiary: 205 × 63 × 60 cm
opis: Sclavus saltans (z łac. ‘tańczący niewolnik’) to wykonana z brązu, pełnopostaciowa rzeźba przedstawiająca naturalnej wielkości młodego niewolnika w tanecznej pozie, który podtrzymuje uniesioną ku górze lirę. Nogi układają mu się w tanecznym kroku, przy nich leży maska. Weloński, sprawnie realizując akademicką modę – „ubierając” temat swojej rzeźby w antyczny kostium – w wymowny sposób oddał ducha narodowego tamtych czasów. Niewolnik winien wypełniać rozkazy pana i władcy, być mu posłusznym, a gdy trzeba – dostarczać rozrywki. Ma swoim tańcem zabawić, sprawić przyjemność, w tym wypadku – samemu sobie do tego przygrywając. Wydaje się, że założeniem autora było dramatyczne skojarzenie skoczności tańca z przymusem, pod jakim niewolnik go wykonuje. Mamy zatem do czynienia z nośnikiem emocji i dramatu uczuć wszelkiego rodzaju, a rzeźbiarz wykorzystuje motyw tańca, aby pokazać idealizowane ludzkie ciało o doskonałych proporcjach, wymodelowane zgodnie z akademickim wzorami, w tanecznym wychyleniu. Tańczący niewolnik jawi się jako alegoria zniewolonego narodu polskiego, który żyje pod dyktando swoich zaborców, można by rzec, iż w myśl powiedzenia: „tańczy jak mu zagrają”. Tak jak egzystencja narodu polskiego pod zaborami była okresem determinacji do podtrzymywania ducha narodowego, walki z zaborcami – najpierw w powstaniach, zaś po ich upadku, do „walki” na polu oświaty – tak literatura pozytywistyczna i sztuka tego okresu obfitowały w odniesienia do polskiej dumy narodowej. Nie brakowało również treści upominających Polaków za stopniowe zatracanie narodowej jedności i poczucia własnej godności czy wręcz zachowań wiernopoddańczych w stosunku do zaborców.
Anna Budzałek
ekspozycja: Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach,
Sukiennice, Rynek Główny 1/3
klucz: Wokół akademii >>>