Gerson część swych artystycznych zajęć traktował jako powinność wobec narodu i rozwoju sztuki, a tworzenie obrazów historycznych uznawał za swoje patriotyczne powołanie. Zintensyfikowanie tematyki patriotycznej w twórczości malarza nastąpiło po powstaniu styczniowym i medalowym sukcesie Kazania Skargi Jana Matejki na paryskim Salonie w roku 1865. Opłakane apostolstwo stanowiło rodzaj szlachetnego artystycznego współzawodnictwa Gersona z krakowskim mistrzem. Olbrzymi rozmiar płótna, tematyka poświęcona ważnemu wydarzeniu, niosąca ze sobą treści historiozoficzne oraz heroiczne, a nie anegdotyczne ujęcie malarskie, wskazują, że ambicją Gersona było stworzenie obrazu historycznego, odpowiadającego najwyższym standardom akademickich wymagań. Operując swobodnie grupami postaci w przestrzeni rozległego krajobrazu przedstawił scenę z czasu podbojów pogańskich Słowian połabskich przez chrześcijańskie plemiona germańskie, które misją chrystianizacyjną usprawiedliwiały dokonywane na wschodzie gwałty i rabunki. Późniejsi interpretatorzy próbowali osadzić scenę w wieku X, identyfikując postać germańskiego wodza z Geronem, margrabią Marchii Wschodniej.

Barbara Ciciora