Kolekcja uzbrojenia ochronnego, której trzon stanowi uzbrojenie husarskie z XVII i XVIII wieku, jest jedną z największych w Polsce. Wyróżniają się w niej zbroja karacenowa należąca do hetmana Stanisława Jana Jabłonowskiego i zbroja husarska po rodzinie Wielogłowskich z połowy XVII wieku. Niezmiernie cennym zabytkiem jest bechter datowany na 1560 rok, jeden z dwóch tego typu egzemplarzy zachowanych w Polsce oraz folgowy napierśnik husarski z XVI wieku, tzw. anima. W zakresie uzbrojenia zachodnioeuropejskiego Muzeum poszczycić się może garniturem zbroi renesansowej datowanej na 1560 rok, złożonej z elementów pochodzących z najlepszych ośrodków płatnerskich ówczesnej Europy: Augsburga, Norymbergi i Brescii, a znanej dzięki przedstawieniu jej przez Jana Matejkę na obrazie "Hołd pruski", gdzie malarz ubrał w nią wielkiego mistrza krzyżackiego Albrechta Hohenzollerna. Poza kompletami zbroi, w kolekcji przechowywane są także elementy uzbrojenia ochronnego składające się kiedyś na większą całość, wśród których znajduje się zasłona twarzy z hełmu cesarza Karola V datowana na lata 1530–1545. Inne cenne zabytki to napierśnik wykonany w Augsburgu, dekorowany sceną adoracji krzyża, i napierśnik pochodzący z dawnej zbrojowni Radziwiłłów w Nieświeżu. W skład kolekcji wchodzą także hełmy, począwszy od XVI-wiecznych przyłbic i morionów przez XVII- i XVIII-wieczne szyszaki „pappenheimery” po XX-wieczne hełmy używane podczas obu wojen światowych. 

Piotr Wilkosz